Op 13 december 2013 zijn de Wet verplicht schatkistbankieren voor decentrale overheden (Wet SKB), de Regeling schatkistbankieren decentrale overheden en de Wet houdbare overheidsfinanciën (Wet HOF) van kracht geworden.
Wet verplicht schatkistbankieren
Deze wet verplicht schatkistbankieren bij het Rijk zonder leenfaciliteit voor gemeenten, provincies, waterschappen en gemeenschappelijke regelingen. Sinds 15 december 2013 zijn wij verplicht overtollig geld in de schatkist van het Rijk onder te brengen. Er zijn twee uitzonderingen:
- Gemeenten kunnen overtollig geld uitlenen aan andere overheden en daarmee een beter rendement behalen dan bij de schatkist. Voorwaarde is dat er geen sprake is van een directe toezichtverhouding.
- Er geldt een zogenaamde doelmatigheidsdrempel van 2% van het begrotingstotaal indien het begrotingstotaal lager is dan € 500 miljoen, waarbij het drempelbedrag minimaal € 1 miljoen bedraagt. Hebben we minder middelen dan de doelmatigheidsdrempel beschikbaar, dan hoeven deze niet naar de schatkist.
Voor Den Helder betekent dit een drempelbedrag voor 2022 van € 4.339.889 (op basis van het (primitieve) begrotingstotaal van 2022 van € 216.994.426).
Wet houdbare overheidsfinanciën
In de Wet houdbare overheidsfinanciën (HOF) staat hoe de Nederlandse overheid de afspraken wil doorvoeren die in Europees verband zijn gemaakt over de ontwikkeling van het EMU-tekort en de schuld van de overheid. In de Wet HOF wordt ook van de mede overheden een bijdrage in de tekortreductie verwacht.
De verhoging van het drempelbedrag per 1 juli 2021 heeft geen (positieve) gevolgen omdat de BNG Bank vanaf dezelfde datum negatieve creditrente over een banksaldo boven € 500.000 berekent, de ABN Amro negatieve rente berekent vanaf € 100.000.
Wij hebben er in 2022 voor gekozen om alleen geld bij de schatkist uit te zetten. Dit is gebeurd op basis van de dagelijkse saldovoorspellingen bij de BNG-bank, waarbij ook de rentepercentages worden gemonitord en de eventuele aanbiedingen die tussenpersonen doen. (Gemiddeld 2022: Schatkist 0,00% vanaf september 0,66% tot 2,0% - Andere aanbieders -0,517% vanaf september 1,91%).
Naast het saldo in Rekening-Courant is van 15 september 2022 tot 16 november 2022 een bedrag van € 10 miljoen tegen 0,36% in Deposito bij de Schatkist uitgezet.
Wij hebben het drempelbedrag in 2022 niet overschreden.
Het verlenen van garanties en het verstrekken van geldleningen
Ondanks de economische omstandigheden van de afgelopen jaren is de kredietwaardigheid van gemeenten nog steeds zeer hoog. Door aanscherping van het beleid van krediet verstrekkende instellingen, dat is gericht op zekerheid en rentabiliteit, wordt de gemeente meer en meer een gewilde partij om de financiering van te betrekken. Deze financiële steun kan vanuit maatschappelijk oogpunt zeer wenselijk zijn maar vormt ook groeiend risico. Dit omdat gemeenten in toenemende mate onder de verslechterde economische omstandigheden worden aangesproken op hun rol als (mede) financier of garantsteller.
Op 16 december 2019 is het beleidskader Gemeentelijke garanties en geldleningen 2019 vastgesteld.